Nhìn lại nhiệm kỳ 2016 – 2021, ngày 22.5.2016, Nhân dân các dân tộc trên địa bàn huyện Xín Mần đã tưng bừng, phấn khởi với tinh thần trách nhiệm công dân trong việc tham gia xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Nhà nước của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân. Cử tri đã đi bỏ phiếu lựa chọn bầu ra 35 đại biểu HĐND huyện khoá XIX. Tại Kỳ họp thứ Nhất HĐND huyện với tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, dân chủ, trí tuệ, các đại biểu HĐND huyện đã bầu các chức danh đảm bảo đúng theo luật định. Trong quá trình hoạt động, đại biểu HĐND huyện đã giảm 07 đại biểu so với đầu nhiệm kỳ, vì thế tổng số đại biểu HĐND huyện đến nay là 28 đại biểu, được biên chế thành 07 tổ. Với trên 90% đại biểu có trình độ đại học trở lên, gần 60% có trình độ lý luận chính trị cử nhân trở lên. Đại diện cho ý chí và nguyện vọng của Nhân dân, HĐND huyện đã hoàn thành các chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo luật định, khẳng định rõ HĐND là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân để quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương; thực hiện giám sát hoạt động của các cơ quan nhà nước, phản ánh những vấn đề liên quan tới đời sống Nhân dân đến với các cơ quan có thẩm quyền, có trách nhiệm giải quyết từng bước, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu, Nghị quyết đề ra, bằng tất cả trách nhiệm của người đại biểu dân cử, tạo niềm tin tưởng trong Nhân dân các dân tộc trên địa bàn.
Nhiệm kỳ qua, HĐND huyện Xín Mần đã tổ chức 14 kỳ họp, trong đó 10 Kỳ họp thường kỳ và 04 kỳ họp chuyên đề, để ban hành Nghị quyết và quyết định một số nội dung quan trọng đáp ứng yêu cầu thực tiễn của địa phương. Công tác chuẩn bị các văn bản trình kỳ họp, trang trí khánh tiết, các điều kiện phục vụ cho kỳ họp cơ bản đảm bảo đúng thời gian, chu đáo, tiết kiệm, đúng luật. Công tác thông tin, tuyên truyền về kỳ họp được thông báo sâu rộng đến cán bộ và nhân dân trên địa bàn huyện. Cơ bản công tác điều hành của chủ tọa nghiêm túc, khoa học, linh hoạt giữa gợi ý, hướng dẫn và dành nhiều thời gian để các đại biểu thảo luận, chất vấn, trả lời chất vấn để từ đó phát huy tính dân chủ, trí tuệ, đúng luật và Quy chế hoạt động của HĐND các cấp.Việc ban hành Nghị quyết của HĐND luôn được đảm bảo theo quy trình, thủ tục quy định, đúng thẩm quyền, phù hợp với tình hình thực tế và yêu cầu phát triển địa phương, làm cơ sở để thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh trên địa bàn. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND huyện đã ban hành 145 Nghị quyết các loại, mỗi Nghị quyết của HĐND vừa bảo đảm quán triệt và thể chế hóa kịp thời các chủ trương, Nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, vừa thể hiện tính năng động, sự vận dụng linh hoạt, phù hợp với tình hình thực tế của địa phương và nguyện vọng chính đáng của Nhân dân. Các Nghị quyết cho thấy vai trò, tầm quan trọng to lớn của HĐND với đời sống mọi mặt của Nhân dân, giúp Nhân dân phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới.
Chất lượng hoạt động giám sát được nâng cao rõ rệt.
Chất lượng giám sát tại các kỳ họp cũng đã được nâng cao rõ rệt, hoạt động giám sát của HĐND luôn có sự kết hợp chặt chẽ giữa nghe báo cáo, nghiên cứu tài liệu và dành thời gian thỏa đáng cho việc đi khảo sát thực tế tại cơ sở. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Thường trực HĐND và các Ban HĐND huyện, tổ đại biểu, HĐND đã tổ chức 50 cuộc giám sát, khảo sát những vấn đề được đông đảo cử tri quan tâm như: kết quả thực hiện Nghị quyết HĐND huyện về phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh; xây dựng cơ bản; quản lý và sử dụng ngân sách xã; công tác giải quyết ý kiến kiến nghị của cử tri, công tác trồng rừng, các mô hình phát triển kinh tế, chế độ chính sách đối với học sinh, người nghèo, dân tộc thiểu số và các vấn đề nổi cộm mà dư luận, cử tri bức xúc, nên nhận được sự đồng thuận cao của Nhân dân. Các cuộc giám sát, khảo sát đảm bảo thiết thực, thực hiện đúng chương trình, kế hoạch đề ra. Qua đó, đã đánh giá những kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế trong nội dung giám sát, từ đó giúp HĐND huyện kiểm chứng được tính đúng đắn và hiệu quả trong việc ban hành Nghị quyết, đồng thời chỉ ra những tồn tại, hạn chế để các cấp chính quyền, các cơ quan, đơn vị được giám sát, khảo sát có biện pháp sửa chữa, khắc phục kịp thời.
Trong 5 năm qua, HĐND huyện đã tổ chức tiếp xúc 376 đợt cử tri, trong đó tổ chức 105 buổi TXCT tại trụ sở UBND các xã, thị trấn, các tổ đại biểu còn tổ chức 271 buổi TXCT tại 187 thôn bản, tổ dân phố. 98% đại biểu tham gia tiếp xúc cử tri, qua đó phản ánh, tổng hợp, chọn lọc và chuyển 282 ý kiến kiến nghị cử tri đến UBND huyện và các cơ quan, đơn vị liên quan để trả lời, giải quyết. Trên 260 ý kiến kiến nghị được trả lời, giải quyết với sự đồng tình nhất trí cao của cử tri. Qua các đợt tiếp xúc cử tri, đại biểu HĐND huyện đã tích cực hoạt động, thể hiện trách nhiệm của người đại biểu HĐND.
TXCT thể hiện trách nhiệm của mỗi đại biểu HĐND.
Các đại biểu HĐND luôn nắm vững và vận dụng tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, gần gũi quần chúng để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của cử tri và phản ánh trung thực với HĐND tại các kỳ họp, đây chính là cầu nối giữa Người đại biểu với cử tri, đây cũng chính là một yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả hoạt động của đại biểu HĐND. Bởi chỉ có gắn bó với cử tri, sâu sát với thực tiễn, HĐND mới nắm bắt được những vấn đề bức xúc, những tâm tư, nguyện vọng của cử tri mà có ý kiến kịp thời với các cấp, các ngành. Nhiều nỗ lực của các đại biểu HĐND đã được thực hiện trong suốt nhiệm kỳ qua nhằm tăng cường mối quan hệ thân thiết này. Đó là đổi mới tiếp xúc cử tri, các cuộc tiếp xúc được tổ chức sát với đối tượng và địa bàn dân cư. Hoạt động tiếp công dân, thực hiện quy định lãnh đạo chủ chốt của địa phương tham gia tiếp công dân được triển khai thực hiện đảm bảo đúng theo luật định. Việc xử lý ý kiến, kiến nghị của cử tri được Thường trực HĐND và UBND bàn bạc thống nhất báo cáo tại kỳ họp; sau kỳ họp, trả lời kịp thời với cử tri và tổ chức triển khai, phân công trách nhiệm cụ thể cơ quan, đơn vị tổ chức thực hiện, góp phần quan trọng trong việc ổn định và phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, xây dựng và củng cố chính quyền ngày càng vững mạnh.
Để từng bước nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động, HĐND huyện đã thường xuyên phối hợp chặt chẽ với ĐBQH, Tổ đại biểu HĐND tỉnh, UBMTTQ tỉnh, với Thường trực HĐND các xã, thị trấn tổ chức các hoạt động giám sát tại địa phương. Bên cạnh đó, thực hiện trao đổi kinh nghiệm giữa Thường trực HĐND huyện với Thường trực HĐND các xã, thị trấn nhằm đánh giá kết quả bước đầu, những thuận lợi, khó khăn trong tổ chức và thực hiện chức năng, nhiệm vụ của HĐND từ đầu nhiệm kỳ đến nay. Định hướng hoạt động, hướng dẫn nghiệp vụ, phối hợp bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng hoạt động cho HĐND cấp dưới. Qua đó, chất lượng đại biểu HĐND các cấp được nâng lên, tạo điều kiện tốt để đại biểu HĐND thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình.
Những kết quả đáng tự hào trong nhiệm kỳ qua của HĐND huyện Xín Mần sẽ là những tiền đề để HĐND các cấp trên địa bàn tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động. Quy chế dân chủ ngày càng được mở rộng trong các tầng lớp Nhân dân và trên các lĩnh vực đời sống xã hội, nhất là trong việc tạo điều kiện và môi trường nhằm phát huy sức dân, đảm bảo quyền làm chủ của Nhân dân đó chính là thành quả tốt đẹp mà HĐND các cấp mang đến cho cử tri và đó chính là sự thể hiện xứng đáng nhất với niềm tin của Nhân dân các dân tộc trên địa bàn huyện Xín Mần.
