Cùng với sự phát triển của huyện Xín Mần, đời sống trong Đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) hiện nay đã thay đổi, đi kèm với đó là sự tiếp cận với các dịch vụ của Internet. Nếu không được bảo vệ, không gian mạng có thể tạo ra những nguy cơ tiềm ẩn. Vì vậy, nâng cao ý thức làm chủ và bảo vệ không gian mạng trong Đồng bào DTTS là rất quan trọng và cấp thiết.
Tiếp cận không gian mạng
Thực tế, Trong bối cảnh nước ta đang đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển ứng dụng công nghệ số rộng rãi vào các lĩnh vực của đời sống xã hội thì với vùng DTTS và miền núi nói riêng, việc ứng dụng Công nghệ thông tin (CNTT) còn có ý nghĩa to lớn trong việc hỗ trợ cảnh báo thiên tai, thảm họa, cứu hộ, cứu nạn; chuẩn đoán, khám chữa bệnh từ xa; kết nối, phát triển thương mại, văn hóa, du lịch… Vì vậy, có thể thấy, với những chủ trương, chính sách lớn trong thời gian tới, sẽ là cơ hội để đồng bào DTTS tiếp cận CNTT, tiếp cận những tiến bộ của xã hội một cách nhanh nhất, qua đó từng bước thu hẹp dần khoảng cách với các khu vực phát triển trên cả nước.
Huyện Xín Mần có gần 70.000 người, bao gồm 16 dân tộc cùng sinh sống. Là huyện có tỷ lệ DTTS cao, chiếm 95% dân số, trong đó 100% tỷ lệ hộ nghèo là người DTTS. Trong quá trình phát triển của huyện hiện nay, nhờ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, các chính sách hỗ trợ kịp thời đã giúp cho đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào DTTS trên địa bàn ngày càng có sự thay đổi. Sự xuất hiện và phát triển nhanh chóng của các kết nối không dây 4G ở các thôn bản, các thiết bị di động thông minh được đồng bào DTTS sử dụng ngày càng nhiều. Hơn nữa Mạng xã hội giúp bà con nhân dân tương tác đa chiều hơn, phản ánh sinh động, tức thời hơn với mọi mặt đời sống và các mối quan hệ xã hội. Những năm qua, kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS huyện Xín Mần tiếp tục phát triển. Công tác xóa đói giảm nghèo được quan tâm triển khai thực hiện. Tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân hàng năm 5,06%. Số hộ nghèo giảm bình quân hàng năm trên 666 hộ. Tổng số hộ nghèo cuối năm 2022 là 7.437 hộ, chiếm 50,82%.
Đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị phục vụ cho ngành văn hóa thông tin ngày càng được quan tâm. Hơn 170 thôn được phủ sóng điện thoại chiếm 94,1%. Số thôn có cáp quang, internet đến trụ sở, chiếm 8,6%. Nhờ ứng dụng CNTT, nhiều dịch vụ như: thực hiện thủ tục hành chính, khám chữa bệnh, thanh toán bảo hiểm y tế, hoạt động thương mại điện tử trên sàn giao dịch điện tử... trở nên thuận lợi và giúp bà con đồng bào DTTS hưởng lợi trong đời sống.
Nguy cơ tiềm ẩn không gian mạng
Lợi ích đem lại tuy có, thế nhưng, từ ngày có điện thoại thông minh, lại thêm mạng Internet phủ sóng đến tận thôn bản, đồng bào DTTS giờ đây, ngày nào cũng phải dành vài giờ cho việc lướt Facebook và xem các video trên chiếc điện thoại. Công cụ này giúp đa phần kết nối được nhiều bạn bè, biết thêm nhiều thông tin và có thể chia sẻ với mọi người. Nhưng để nắm những nguyên tắc về không gian mạng, quy định khi sử dụng mạng xã hội và làm thế nào để nhận biết được thông tin chính thống, thì câu trả lời của đa phần đồng bào là “Chỉ biết xem, thấy hay hay cùng xem thôi”.
Hiện các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, hay Tiktok... đã không còn xa lạ với đồng bào DTTS ở huyện Xín Mần, nhưng hầu hết nhiều người còn chưa nhận thức được thông tin nào là đúng, là chuẩn xác, cũng không hiểu được các quy định khi sử dụng mạng xã hội để thực hiện cho đúng.
Tuyên truyền, nâng cao nhận thức
Để phát huy thế mạnh, vai trò của Internet hay rõ hơn là “Không gian mạng” trong tuyên truyền, định hướng thông tin, định hướng dư luận xã hội; đồng thời khắc phục những mặt trái mà chúng mang lại. Các cấp uỷ Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội huyện đã và đang tiếp tục đưa sử dụng internet và mạng xã hội trở thành công cụ đắc lực trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Trong đó việc chủ động nắm chắc tình hình tư tưởng, dư luận xã hội, chỉ đạo, đề xuất cấp ủy, chính quyền các cấp giải quyết triệt để những vấn đề phức tạp, nổi cộm nảy sinh, không để các thế lực thù địch và phần tử xấu lợi dụng, tuyên truyền, xuyên tạc, kích động là trước hết.
Bên cạnh đó, chú trọng thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, giáo dục pháp luật để nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm trong việc chấp hành pháp luật, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, tinh thân yêu nước, lòng tự hào dân tộc cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân, nhất là thanh thiếu niên.
Xác định, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân, bảo đảm an toàn thông tin trên không gian mạng luôn là yếu tố then chốt, quan trọng. Mỗi cá nhân khi tham gia vào không gian mạng đều cần được tuyên truyền, phổ biến các quy định về nguy cơ mất an toàn thông tin và các kỹ năng cơ bản đảm bảo an ninh trật tự trên không gian mạng.
Khuyến khích chính đồng bào mình đăng tải, chia sẻ thông tin tích cực từ các nguồn chính thống về các gương người tốt, việc tốt; những hình ảnh đẹp; những cách làm hay, sáng tạo trên các lĩnh vực của đời sống xã hội,... với phương châm “lấy cái đẹp, dẹp cái xấu”, “lấy cái tích cực đẩy lùi cái tiêu cực”. Đồng thời nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ, đảng viên về các âm mưu, thủ đoạn mới của các thế lực thù địch trên lĩnh vực bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và trang bị thêm kiến thức, kinh nghiệm trong việc đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, thông tin xấu, độc hại trên không gian mạng; tổ chức tuyên truyền, tiến hành thường xuyên, liên tục để xây dựng một không gian mạng an toàn, đủ sức bảo vệ quyền và lợi ích của chính bản thân người sử dụng.
Với sự chung tay, vào cuộc của các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể các cấp, cùng sự tự giác, trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên và chính đồng bào DTTS trên địa bàn trong sử dụng Internet, chắc chắn “Không gian mạng” sẽ trở thành nguồn tư liệu quý giá, đồng hành cho sự phát triển, giảm nghèo bền vững trong đồng bào DTTS ở huyện Xín Mần.
