HĐTE huyện Xín Mần được thành lập vào năm 2019, với 33 thành viên lứa tuổi từ 9 – 16 tuổi và Ban tham vấn có 13 thành viên do đồng chí Bí thư Huyện đoàn làm Trưởng ban. Từ khi thành lập đến nay, HĐTE huyện phối hợp với tổ chức Plan tổ chức 3 lớp tập huấn về an toàn trên không gian mạng, hướng dẫn sử dụng bộ công cụ thu thập thông tin và kiểm chứng thông tin. Tổ chức 1 lớp tập huấn triển khai mô hình HĐTE đến các ban, ngành, đoàn thể của huyện, giới thiệu dự án “Thúc đẩy quyền tham gia của của trẻ em để giải quyết các vấn đề của trẻ” với sự tham gia của 50 đại biểu đến từ các tổ chức chính trị - xã hội huyện, Phòng Lao động-TB&XH, Phòng GD&ĐT, Ban giám hiệu các trường học trong toàn huyện. Qua các buổi tập huấn, đã tuyên truyền về các nội dung Công ước của Liên Hợp quốc về quyền trẻ em; pháp luật quốc tế và Việt Nam qui định về quyền trẻ em; các kiến thức cơ bản về giới; bình đẳng giới; bạo lực trên cơ sở giới; xâm hại tình dục trẻ em... Kiến thức về bảo vệ trẻ em và các kỹ năng làm việc để tăng cường vai trò của HĐTE; xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu trẻ em để đảm bảo thông tin dữ liệu về trẻ em được nhanh chóng và chính xác cung cấp nguồn dữ liệu phục vụ cho công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực bảo vệ, chăm sóc trẻ em nói chung và trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn nói riêng trên địa bàn tỉnh.

Bên cạnh đó, tập huấn về kỹ năng lãnh đạo, thuyết trình và trình bày với sự tham gia của 33 thành viên HĐTE. Tổ chức nhiều buổi khảo sát thu thập thông tin các vấn đề liên quan đến trẻ em giữa các thành viên HĐTE huyện Xín Mần với các em thiếu nhi các xã: Nà Chì, Pà Vầy Sủ, Bản Ngò và Tả Nhìu, Nấm Dẩn, Nàn Ma, Xín Mần và thị trấn Cốc Pài với sự tham gia hơn 2.400 em thiếu nhi, trong đó có 1.200 em là trẻ em gái. Các hoạt động giao lưu đã tạo môi trường thuận lợi cho thành viên HĐTE thực hành các kỹ năng đã được tập huấn để thu thập thông tin viết báo cáo, góp phần nâng cao năng lực thực hiện quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề liên quan đến trẻ em theo quy định của pháp luật. Khuyến khích sự tham gia của trẻ em trong các quyết định, các chương trình chính sách có ảnh hưởng tới trẻ em và để có cơ sở tổng hợp viết báo cáo, hỗ trợ HĐTE huyện tổ chức kỳ họp HĐTE trước khi tham gia đối thoại tại các Kỳ họp của HĐND huyện. Từ đó, tạo điều kiện cho trẻ em bày tỏ ý kiến, nguyện vọng về các vấn đề liên quan đến trẻ em tại địa phương, nhằm thúc đấy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề trẻ em.

Em Thèn Trung Thành, Chủ tịch HĐTE huyện Xín Mần chia sẻ: Tham gia HĐTE là cơ hội để chúng em gửi gắm tâm tư, nguyện vọng trước những vấn đề lứa tuổi học sinh đang gặp phải trong cuộc sống, như: Áp lực học tập; bạo lực học đường; xâm hại, bạo lực trẻ em trong cộng đồng, an toàn thông tin trên môi trường mạng; các quy định pháp luật về tảo hôn, kết hôn cận huyết thống; nguy cơ tai nạn thương tích, biện pháp phòng, chống đuối nước… Em rất vui và tự tin vì được đại diện cho trẻ em đưa ra ý kiến với các cấp, ngành, lãnh đạo huyện.

Các hoạt động của HĐTE huyện Xín Mần đã có sức lan tỏa mạnh mẽ trong công tác tuyên truyền sâu rộng nội dung cơ bản của Luật Trẻ em năm 2016 và các văn bản mới về bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, khẳng định sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em. Mặt khác, HĐTE giúp học sinh phát triển nhân cách, năng lực bản thân một cách hài hòa, khả năng bày tỏ ý kiến trong quá trình học tập tại gia đình, nhà trường và cộng đồng... Thông qua các hoạt động truyền thông tại các trường học ở các xã, thị trấn trên địa bàn như: Hội thi Rung chuông vàng tìm hiểu về Luật trẻ em; chương trình giao lưu văn nghệ, các trò chơi dân gian; tặng phần quà cho học sinh mồ côi…

Đồng chí Lộc Văn Huy, Bí thư Huyện đoàn Xín Mần, Trưởng Ban tham vấn HĐTE huyện Xín Mần cho biết: Bước đầu khi mới thành lập, các em nhỏ vẫn còn nhiều bỡ ngõ, tuy nhiên đến nay, các em đã tự tin hơn, tự mình tìm hiểu các quyền của trẻ em. Sau 3 năm triển khai thực hiện mô hình HĐTE đã làm thay đổi tích cực trong tư tưởng và nhận thức của trẻ em trên địa bàn. Đặc biệt, các vấn đề HĐTE tự tin đặt ra những vấn đề còn tồn tại ngay ở cơ sở, trường học mà các em đang học tập như: Việc thiếu nước sạch, thiếu nhà vệ sinh trong các trường học, việc cấp Giấy khai sinh cho trẻ em có bố, mẹ tảo hôn… HĐTE huyện được duy trì sinh hoạt theo định kỳ mỗi tháng 1 lần để đánh giá hoạt động và rút ra bài học cũng như kế hoạch tháng tiếp theo. Hàng năm, HĐTE huyện tiến hành công tác kiện toàn, lựa chọn những thành viên đủ năng lực và năng động nhiệt tình để kết nạp vào HĐTE, tạo nguồn lực cho năm tiếp theo.