Thực hiện chủ chương (Dồn-chuyển học sinh từ các điểm trường xa về trường chính), Quảng Nguyên là một trong những xã của huyện Xín Mần đi đầu trong công tác này, bước đầu cho thấy việc quản lý, chăm sóc học sinh luôn được nhà trường quan tâm và chú trọng đã tạo điều kiện thuận lợi cho các em học sinh đến trường được thường xuyên. Có thể nói đây là chủ chương đúng đắn của Đảng và Nhà nước nhằm nâng cao chất lượng dạy và học, tạo điều kiện tốt hơn cho học sinh là con em đồng bào các dân tộc thiểu số. Trong quá trình tổ chức thực hiện mặc dù cấp ủy chính quyền địa phương đã dành nhiều quan tâm, đặc biệt là sự nỗ lực, cố gắng, quyết tâm vượt khó của đội ngũ cán bộ giáo viên, song trên thực tế công tác nội trú cho các em học sinh tại các trường bán trú còn gặp không ít khó khăn. Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học xã Quảng Nguyên có 627 học sinh, trong đó học sinh tại trường chính là 340, năm học 2016-2017 trường tiếp nhận 169 học sinh bán trú, trong đó học sinh lớp 1 là 3 em, học sinh lớp 2 có 4 em, còn lại là học sinh lớp 3 đến lớp 5. Năm nay là năm thứ tư nhà trường thực hiện mô hình bán trú, theo lãnh đạo nhà trường thì từ khi tổ chức bán trú tỷ lệ học sinh đến trường có khá hơn, chất lượng học sinh khá giỏi nhều hơn, kỹ năng giao tiếp của các em được nâng lên, song điều trăn trở nhất vẫn là cơ sở vật chất cho các em học sinh bán trú. Trường có 4 phòng nội trú cho học sinh, trong đó có 3 phòng là nhà cấp 4, 01 phòng tạm, căn phòng tạm này rộng khoảng 25 m2, được lợp bằng tấm phibroxi măng vậy mà có tới 24 em, nhà trường phải kê ghép giường để ngủ chung, còn đối các em tầng trên thì còn khó khăn hơn khi phải trèo cao, thậm trí các em còn phải cúi nếu không sợ đầu chạm phải mái lợp, để đảm bảo an toàn các thầy còn lấy những tấm ván kê làm thành giường cho các em khỏi ngã khi đi ngủ, theo các thầy cô cho biết thì những ngày thời tiết nắng, nóng các em đều phải xuống tầng dưới sinh hoạt, để có được khu ở như thế này là sự đóng góp ngày công, vật chất của cán bộ công chức xã, giáo viên và cả phụ huynh học sinh, không chỉ trật trội về chỗ ở, chỗ tắm giặt, vệ sinh cũng thiếu, trường có 3 gian nhà tắm thì một gian lại phải dùng làm kho để thực phẩm.

Những người thầy, người cô ở đây, bên cạnh việc truyền thụ các kiến thức cho các em thì còn là người cha, người mẹ thứ hai, lo cho các em ăn, học, lo giấc ngủ cho các em, dạy các em cách ăn ở giữ gìn vệ sinh cá nhân, với các em lớp 4, lớp 5 thì các em còn ý thức được, còn những em lớp 1, lớp 2 thì các thầy cô càng phải chăm lo nhiều hơn. Không chỉ có vậy mà hiện tại khu nhà ở, khu nhà bếp cho giáo viên đã xuống cấp trầm trọng. Khó khăn vất vả là vậy song vì tình yêu thương con trẻ, lòng nhiệt huyết với nghề, mỗi cán bộ giáo viên của trường luôn phát huy tinh thần đoàn kết nỗ lực hết mình để các em được học, được vui chơi trong một môi trường tốt nhất.

Song song với sự nỗ lực của nhà trường của cấp ủy chính quyền địa phương, thì rất cần sự quan tâm hơn nữa của các cấp, các ngành, các tổ chức xã hội, giúp đỡ sớm đầu tư xây dựng cơ sở vật chất cho Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học xã Quảng Nguyên, huyện Xín Mần nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho giảng dạy và học tập cũng như nơi ăn, chỗ ở cho học sinh đồng bào các dân tộc, để con đường đến với cái chữ cho các em bớt chênh vênh hơn./.