HTX Lùng Cháng là hợp tác xã “kiểu mới” của huyện Xín Mần được thành lập trên cơ sở nâng cấp tổ hợp tác thôn bản thành HTX toàn thôn. HTX được hoạt động theo Luật HTX năm 2012 với số vốn điều lệ là trên 12 tỷ đồng, bao gồm vốn góp bằng hiện vật, với 84 thành viên tham gia. HTX thành lập gắn với việc đầu tư, thu hồi, tái đầu tư thông qua HTX, nhóm sở thích, tạo thành chuỗi giá trị có sự liên kết, với mục tiêu nhằm nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững, hàng năm HTX tiêu thụ hàng trăm tấn gạo Già Dui, rau quả và các sản phẩm chăn nuôi khác. Được thành lập vào tháng 6 năm 2016, đến nay HTX bước đầu đi vào hoạt động có hiệu quả. Vụ mùa năm nay HTX có trên 35 ha lúa Già Dui được sản xuất theo mô hình lúa hữu cơ với 100% thành viên tham gia, tuy là năm đầu thực hiện song do làm tốt công tác tuyên truyền vận động nên bà con đã thấy được lợi ích, trách nhiệm của mình trong việc sản xuất theo hướng an toàn vệ sinh thực phẩm, tới đây gạo tẻ Già Dui Xín mần được đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý “Xín Mần”. Do đó, hầu hết số thành viên HTX đều rất phấn khởi và cho rằng sản xuất lúa hữu cơ theo hướng an toàn vệ sinh thực phẩm là việc cần làm, đặc biệt là phải hướng tới sản xuất theo chuỗi liên kết, từ khâu chăm sóc đến thu hoạch bảo quản, và tiêu thụ. Qua tâm sự với chị Gì Thị Lan, thành viên tổ 1 của HTX Lùng Cháng đã chia sẻ, cho biết: Trước kia gia đình mình cũng như bà con trong thôn gieo cấy đều theo kinh nghiệm, cứ ai thích thì làm chứ không theo hướng dẫn nên lúa chín không đều, năng suất chưa đạt cao. Còn bây giờ thì khác rồi từ khi thành lập HTX, được cán bộ kỹ thuật của xã, của huyện xuống hướng dẫn từ khâu làm đất đến khâu chăm sóc, thu hoạch nên cây lúa phát triển tốt không có sâu bệnh, lại cho năng suất cao bà con trong thôn vui lắm, ai cũng làm phải đúng theo kỹ thuật hướng dẫn.
Bà con nông dân HTX Lùng Cháng đang thu hoạng lúa Mùa.
Gạo tẻ Già Dui huyện Xín Mần đã được các nhà khoa học Viện nghiên cứu quy hoạch Nông nghiệp, Nông thôn kết luận: Đây là giống lúa có các đặc thù riêng về hình thái và chất lượng khác biệt so với giống lúa khác, gạo Già Dui có hàm lượng Protein và VitaminB1 cao, vùng trồng lúa Già Dui có đặc thù khác biệt với nhưng nơi khác như về thổ nhưỡng, địa hình, khí hậu. Đó là những yếu tố chính làm nên đặc thù của hạt cho sản phẩm gạo tẻ Già Dui của huyện Xín Mần, Từ đó gạo tẻ Già Dui đã trở thành thương hiệu được bảo hộ trên toàn Quốc.
Cũng như chị Lan, chị Sùng Thị Vẻ thành viên HTX là một trong những người thực hiện mô hình này vui vẻ tâm sự: Lúc đầu tham gia mô hình này tôi lo ngại lắm. Nhưng khi thực hiện thấy không có khó khăn gì, việc áp dụng theo đúng quy trình sản xuất theo chuỗi góp phần đảm bảo vệ sinh môi trường, lúa phát triển rất tốt, gạo đạt chất lượng hơn, ngon hơn mà không có dư lượng thuốc trừ sâu, người dùng gạo sạch an toàn hơn.
Cũng theo ông Dì Văn Long Chủ tịch HĐQT- HTX Lùng Cháng nhận xét thì đây mới chỉ là thành công bước đầu, tới đây HTX sẽ tiếp tục triển khai, nhân rộng diện tích trồng lúa hữu cơ lên trên 45 ha, tiếp đó HTX tiếp tục đẩy mạnh việc quảng bá, liên kết với các doanh nghiệp mở rộng thị trường. Tất cả các sản phẩm gạo của HTX đều được đảm bảo cà về chất lượng, mẫu mã và được niêm yết giá, người sản xuất cũng đảm bảo sức khỏe, vệ sinh môi trường đồng ruộng được cải thiện. Dự kiến năm nay HTX sẽ cung ứng ra thị trường khoảng trên 200 tấn lúa Già Dui chất lượng. Bởi cũng theo Ông thì việc gạo tẻ Già Dui được công nhận chỉ dẫn địa lý, đó không chỉ là niềm tự hào mà còn là trách nhiệm cho bà con trong xã nói chung và của các thành viên HTX nói riêng. Do đó HTX cần phải nỗ lực, năng động hơn nữa trong sản xuất, kinh doanh, bên cạnh việc tập trung sản xuất lúa gạo Già Dui theo đúng quy chuẩn kỹ thuật, đẩy mạnh việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất thâm canh với phương trâm 5 cùng, để từ đó nhằm tăng năng suất, giảm giá thành song vẫn đảm bảo về chất lượng.
