Một buổi sáng đầu đông trên Mốc 198, cái giá rét đang dần bao phủ vùng biên giới. Càng về trưa bầu trời càng trở nên trắng xóa với sương mù bao phủ dày đặc. Chúng tôi có dịp tham gia trải nghiệm một tiết học ngoại khóa của các em học sinh trường PTDT Bán trú Tiểu học Nàn Xỉn. Sau khi di chuyển từ trung tâm xã đến vị trí cột mốc, các em học sinh xếp hàng ngay ngắn, thực hiện nghi thức chào cờ và chăm chú lắng nghe từng lời giới thiệu của các chú Bộ đội Biên phòng. Phía trên cột Mốc, Trạm trưởng Trạm Biên phòng Cửa khẩu Xín Mần Phạm Hùng thực hiện các nghi thức kiểm tra cột Mốc và tuyên truyền  về đường biên mốc giới, chủ quyền biên giới quốc gia cho học sinh và thầy, cô giáo. Qua lời giới thiệu của Bộ đội Biên phòng, cột mốc biên cương trở nên thiêng liêng trong tâm trí của mỗi người dân. Cột mốc biên giới là dấu hiệu, là sự khẳng định về sự trường tồn toàn vẹn lãnh thổ, chủ quyền của mảnh đất thân yêu hình chữ S, mà phải trải qua hàng nghìn năm đấu tranh, dựng nước và giữ nước của ông cha ta mới có được. Những kiến thức đó giúp các em học sinh hiểu thêm về lịch sử hào hùng của dân tộc, từ đó gợi trong suy nghĩ của các em phải làm sao có trách nhiệm bảo vệ và thêm yêu từng tấc đất quê hương, đất nước. Em Ly Quốc Nghĩa, học sinh lớp 5 Trường PTDTBT Tiểu học Nàn Xỉn chia sẻ: Nhà em ở thôn Đông Lợi, đây là lần đầu tiên em được đi đến cột mốc biên giới, được trực tiếp sờ lên cột mốc và nghe các chú Bộ đội Biên phòng giới thiệu về cột mốc biên giới. Em cảm thấy rất tự hào và hứa sẽ học tập thật giỏi để lớn lên góp sức xây dựng và bảo vệ quê hương.

          Những năm qua, xã Nàn Xỉn đã phối hợp chặt chẽ với Đồn Biên phòng cửa khẩu Xín Mần tổ chức nhiều hoạt động nhằm tuyên truyền sâu rộng trong đội ngũ cán bộ, công chức, giáo viên và học sinh trên địa bàn nêu cao vai trò trách nhiệm, ý thức giữ gìn chủ quyền biên giới quốc gia bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng. Các trường học chủ động thực hiện lồng ghép giảng dạy trong các giờ ngoại khóa, các môn học Lịch sử, Giáo dục công dân... Phối hợp với Bộ đội Biên phòng tổ chức tuyên truyền về nội dung, ý nghĩa 3 văn kiện pháp lý về biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc, các văn bản pháp luật về biên giới quốc gia; quá trình hình thành và thời gian cắm mốc; tuyên truyền, giáo dục về ý nghĩa và tầm quan trọng to lớn trong việc hoàn thành công tác phân giới cắm mốc; truyền thống anh hùng của các thế hệ cha, anh của địa phương và của dân tộc trong đấu tranh gìn giữ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc; vị trí, vai trò, tầm quan trọng của ổn định biên giới đối với sự phát triển KT - XH, AN - QP của đất nước, của địa phương. Song song với đó, tuyên truyền về quyền lợi, trách nhiệm của công dân trong việc xây dựng và bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới... Qua đó, giúp cho cán bộ, giáo viên, học sinh nắm chắc nội dung và chấp hành nghiêm túc các Nghị định, Hiệp định về biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc, các văn bản pháp luật liên quan, xác định rõ được ý thức trách nhiệm công dân trong việc tham gia xây dựng và bảo vệ toàn vẹn chủ quyền biên giới quốc gia, giữ gìn ANTT trong khu vực biên giới; xây dựng biên giới hoà bình, hữu nghị, ổn định, hợp tác và phát triển.

          Thầy giáo Nguyễn Văn Hiệp, Hiệu trưởng Trường PTDTBT Tiểu học Nàn Xỉn, cho biết: Ngoài giờ lý thuyết trên lớp, các em học sinh còn được tham gia học ngoại khóa ở khu vực biên giới, thăm quan những đoạn đường biên mốc giới. Qua hoạt động trải nghiệm, hướng dẫn cho học sinh rèn luyện các kĩ năng cần thiết, như: Kĩ năng lập kế hoạch, kĩ năng hoạt động nhóm, kĩ năng quan sát, tổng hợp kiến thức, kĩ năng giao tiếp, ứng xử nơi công cộng… góp phần giúp các em tích cực, năng động, sáng tạo hơn trong cuộc sống. Đồng thời, giáo dục cho học sinh lòng yêu nước, yêu kính lãnh tụ Hồ Chí Minh, lòng yêu mến, tự hào về quê hương, đất nước và ý thức trân trọng bảo vệ đường biên, mốc giới, biên giới quốc gia, giữ gìn những giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc.

          Chủ tịch UBND xã Nàn Xỉn Sin Văn Chức chia sẻ: Thời gian qua, cấp ủy, chính quyền xã và các lực lượng của xã đã thường xuyên phối hợp tốt với lực lượng Biên phòng trong công tác bảo vệ đường biên, mốc giới. Trong đó, phân công lực lượng dân quân tự vệ, cán bộ, giáo viên và học sinh phối hợp tổ chức tuần tra, kiểm soát và phát quang khu vực đường lên, xuống các cột mốc, đường thông tầm nhìn biên giới, các biển báo trong khu vực biên giới. Tổ chức dọn vệ sinh, trồng cây, hoa tại các cột mốc, góp phần xây dựng khu vực biên giới xanh - sạch - đẹp.